HƯỚNG DẪN SẮP XẾP XE TIÊM GỌN VÀ KHOA HỌC
HƯỚNG DẪN SẮP XẾP XE TIÊM GỌN VÀ KHOA HỌC
A. Nguyên tắc
sắp xếp xe tiêm:
Tùy điều kiện, bệnh viện trang bị xe tiêm 2 tầng hoặc
ba tầng, bên cạnh đó sắp xếp xe tiêm phải đảm bảo nguyên tắc:
- Vệ sinh xe tiêm vô khuẩn
trước khi sắp xếp dụng cụ bắt đầu một ca làm việc và lau toàn bộ xe khi kết
thúc ca làm việc.
- Sắp xếp dụng cụ ngăn
nắp, thuận tiện để chống nhầm lẫn, đổ vỡ.
- Sắp xếp đủ phương tiện
tiêm.
MỘT SỐ HÌNH ẢNH XE TIÊM
XE TIÊM INOX TRONG BỆNH VIỆN
B. Vệ sinh
và sắp xếp xe tiêm
1. Xe tiêm được lau sạch trước khi chuẩn bị dụng cụ
tiêm và sau khi sử dụng.
Xe được lau bằng khăn sạch
tẩm dung dịch sát khuẩn. Không để vết bẩn, hoen ố, rỉ sắt trên mặt xe. Các vật
dụng được sắp xếp ngăn nắp, thẩm mỹ và thuận tiện cho các thao tác và tránh
được nhầm lẫn. Có thể sử dụng xe tiêm 3 tầng hoặc 2 tầng, nhưng thuận tiện hơn
cả nếu sử dụng xe tiêm hai tầng, có ngăn kéo dưới tầng 1.
Xe tiêm cần được sắp xếp
theo thứ tự sau đây:
- Tầng 1 (trên cùng) đặt
các phương tiện vô khuẩn và sạch, dụng cụ thường xuyên sử dụng như bơm kim
tiêm, phương tiện sát khuẩn da, dung dịch sát khuẩn tay chứa cồn, sổ thuốc.
- Tầng 2 (hoặc ngăn kéo):
chứa bơm kim tiêm, kim luồn, dây truyền dự trữ, găng tay, máy đo huyết áp, hộp
thuốc (dịch truyền nếu là tầng II), hộp chống sốc.
- Tầng cuối (hoặc thành xe
thấp hơn tầng trên cùng hoặc tầng 2): đựng các hộp, túi chứa chất thải.
2. Phương tiện phục vụ cho mục đích, chỉ định tiêm:
- Bơm, kim tiêm vô khuẩn,
kích cỡ phù hợp cho mỗi mũi tiêm. Kiểm tra tình trạng nguyên vẹn của bao gói
bơm kim tiêm, còn hạn dùng đề phòng túi thủng hoặc nhiễm bẩn trước khi đặt lên
xe tiêm.
- Thuốc tiêm: Kiểm tra tên
thuốc, hàm lượng, hạn sử dụng, chất lượng của thuốc thông qua sự nguyên vẹn của
lọ, ống thuốc và loại bỏ những ống thuốc, lọ thuốc không đảm bảo chất lượng
(vẩn đục, biến màu, quá hạn sử dụng).
- Ống nước cất pha thuốc
tiêm sử dụng một lần.
- Bông cồn sát khuẩn da:
nên dùng miếng bông cồn (Alcohol Pads) sử dụng một lần. Cồn sát khuẩn da là cồn
Isopropyl hoặc ethanol 70%. Hộp bông khô để chặn mũi kim, thấm máu (nếu có) sau
tiêm.
- Dung dịch sát khuẩn tay
nhanh chứa cồn.
- Dây garo (trường hợp
tiêm, truyền tĩnh mạch).
- Hộp chống sốc phản vệ:
đủ cơ số, còn hạn dùng. Cơ số thuốc trong hộp cấp cứu theo Hướng dẫn xử trí sốc
phản vệ của Bộ Y tế (Adrenalin 1mg x 2 ống; Hydrocortisone hemisuccinate 100 mg
hoặc Methylprednisolon (Solumedron 40 mg hoặc Depersolon 30 mg) x 2 ống; Nước
cất 10ml x 2 ống; 2 bơm tiêm 10ml, 2 bơm tiêm 1ml; dây ga rô; bông cồn sát
khuẩn 1 lần; phác đồ cấp cứu sốc phản vệ.
3. Phương tiện phòng hộ: Căn cứ vào đánh giá nguy cơ để lựa
chọn phương tiện phòng hộ thích hợp.
- Găng tay: Mục đích mang
(đeo) găng tay trong tiêm là dự phòng phơi nhiễm với máu và dịch tiết cho nhân
viên y tế nên chỉ mang găng tay sạch khi có nguy cơ tiếp xúc với máu và dịch
tiết của người bệnh, hoặc da tay của nhân viên y tế bị tổn thương (viêm da,
thương tổn da, vết cắt, vết xước). Nếu da tay của nhân viên y tế bị tổn thương,
cần băng phủ vết thương hoặc mang găng khi thực hiện quy trình tiêm;
- Kính bảo vệ mắt và các
loại quần áo bảo vệ khác KHÔNG ĐƯỢC
chỉ định sử dụng trong quy trình tiêm bắp, trong da, dưới da, tĩnh mạch ngoại
biên. Tuy nhiên, trường hợp có nguy cơ bị phơi nhiễm do máu bắn và tiêm truyền
tĩnh mạch trung tâm phải mang găng vô trùng và khẩu trang y tế. Trường hợp tiêm
cho người bệnh mắc bệnh lây nhiễm qua đường hô hấp như Rubella, Sởi, lao phổi
cần mang khẩu trang phòng lây truyền qua đường hô hấp.
4. Phương tiện
đựng chất thải sắc nhọn phải phù hợp với phương pháp tiêu hủy cuối cùng.
- Hộp đựng chất thải sắc
nhọn phải bảo đảm các tiêu chuẩn: thành và đáy cứng không bị xuyên thủng; có
khả năng chống thấm; kích thước phù hợp; có nắp đóng mở dễ dàng; Miệng hộp đủ
lớn để cho vật sắc nhọn vào mà không cần dùng lực đẩy; có dòng chữ “CHỈ ĐỰNG CHẤT THẢI SẮC NHỌN” và có
vạch báo hiệu ở mức 3/4 hộp và có dòng chữ “KHÔNG
ĐƯỢC ĐỰNG QUÁ VẠCH NÀY”; mầu vàng; có quai hoặc kèm hệ thống cố định; khi
di chuyển vật sắc nhọn bên trong không bị đổ ra ngoài.
- Đối với hộp nhựa đựng chất
thải sắc nhọn có thể tái sử dụng, nhưng trước khi tái sử dụng, hộp nhựa phải
được vệ sinh, khử khuẩn theo quy trình khử khuẩn dụng cụ y tế. Hộp nhựa sau khi
khử khuẩn để tái sử dụng phải còn đủ các tính năng ban đầu.
- Đối với các cơ sở y tế sử
dụng máy hủy kim tiêm, máy cắt bơm kim tiêm, hộp đựng chất thải sắc nhọn (là
một bộ phận trong thiết kế của máy hủy, cắt bơm kim) phải được làm bằng kim
loại hoặc nhựa cứng để có thể cọ rửa trước khi tái sử dụng.
TLĐTLT KSNK cho nhân viên y tế - Bộ Y Tế
Kết luận: Sắp xếp xe tiêm gọn gàn, ngăn nắp và khoa học sẽ giúp cho công tác chăm sóc người bệnh đạt hiệu quả cao, đảm bảo công tác vô khuẩn thuận tiện nhanh chóng cho công việc mỗi ngày của Điều dưỡng.